In de training ‘Harrie Helpt’ leren werkgevers hoe je werknemers met een arbeidsbeperking succesvol op de werkvloer kunt ondersteunen. De training wordt door WSP Regio Zwolle, in samenwerking met Start.route, gratis aan werkgevers in de regio aangeboden. Inmiddels hebben medewerkers van bijna 100 bedrijven/instellingen de training gevolgd. Het succes leidde tot een nieuwe vraag vanuit de werkgevers: een training ‘Harrie Helpt’ specifiek over werken met- en ondersteunen van statushouders op de werkvloer. De ontwikkelaars van de training gingen aan de slag en in november 2022 en januari 2023 namen de eerste mensen deel aan de tweedaagse module.
Tamara is assistent rayonmanager bij NIVO, ‘dienstverlener voor een schonere wereld’. Het van oorsprong Friese bedrijf met vier vestigingen in Noord-Nederland, waaronder een in Zwolle, is onder andere verantwoordelijk voor de schoonmaak van een groot aantal kantoren, scholen en zorginstellingen in de regio. Een van de taken van Tamara is zorgen voor voldoende personeel. Dat is in de huidige arbeidsmarkt een uitdaging op zich en dus is het ook belangrijk om goede mensen vast te houden. Wat je dan niet wilt is dat mensen, die kunnen en willen werken, afhaken, omdat je elkaar op de werkvloer niet goed begrijpt.
Anita (l.) en Tamara, NIVO
Bij NIVO werken diverse mensen die een afstand tot de arbeidsmarkt hebben, ook statushouders. Tamara: “Ik denk dat dat wel iets is waar je trots op mag zijn.” Al brengt het ook wel uitdagingen met zich mee. “Taal is nog wel eens een barrière op de werkvloer.” Natuurlijk neemt ze de tijd om dingen voor te doen, maar veel gaat toch met gesproken instructies. “Mensen denken nog wel eens, schoonmaken kan iedereen, maar er komt toch een hoop bij kijken. Er zijn allerlei richtlijnen en keuringen rond hygiëne waarmee we te maken hebben. Maar ook bepaalde termen die in de schoonmaakbranche worden gebruikt en die met vertaalapps niet goed te vertalen zijn.”
Overeenkomsten en verschillen
“Waar we in de uitleg wel eens tegenaan liepen is dat collega’s met een andere culturele achtergrond het niet durven zeggen als ze je uitleg of opdracht niet begrijpen”, zegt Tamara. “Deze training heeft me geleerd dat dat vaak in de eerste plaats uit beleefdheid of respect naar jou als leidinggevende is. Als je dat snapt, dan kun je daar voortaan anders mee omgaan. Voor collega Anita was leren over culturele verschillen zelfs de belangrijkste reden om deel te nemen aan de training. “Vooral om handvatten te krijgen om hen te helpen.”
Ook medecursist Herwin vindt dit de belangrijkste les uit de training, elkaar beter leren begrijpen. Herwin is medeoprichter van BimBuildings, een bouwkundig ingenieursbureau, en van ScanPlan B.V. Dat laatste bedrijf is gespecialiseerd in het verzamelen en verwerken van data voor het energielabel van huizen. Het uitwerken van die data is een belangrijke taak, maar ook een die in relatief korte tijd kan worden geleerd. “Het is dan ook werk dat veel wordt geoutsourcet naar het buitenland, maar dat past niet bij ons. Wij willen graag maatschappelijk ondernemen.” Ze gingen erover in gesprek met het werkgeverservicepunt en zo kwamen statushouders in beeld.
Herwin, BimBuildings
Er zijn inmiddels zeven statushouders aan de slag in het Zwolse bedrijf. “Het is vrij uniek dat je voor deze groep mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt een ‘kantoorbaan’ hebt die behapbaar is en ook goed uit te leggen”, meent Herwin. “We leiden ze in twee weken op en proberen ze zo goed mogelijk te begeleiden.” Voor veel van zijn nieuwe collega’s is het hun eerste baan hier. Het mooie is: de collega’s die als eersten zijn gestart, helpen nu ook weer nieuwe collega’s om het werk in de vingers te krijgen. Herwin hoopt dat hij ze met het werk een opstapje kan bieden: “Het zou mooi zijn als deze groep op den duur kan doorstromen en wij weer nieuwe mensen een kans kunnen bieden.”
Spiegel
Wat nemen de deelnemers mee van de training? Anita: “Het meest ‘pittige’ vond ik het spiegelen aan de hand van voorbeelden. Hoe zou jij je voelen? Wat zou jij doen? Je merkt dan dat je best vaak snel je oordeel klaar hebt, terwijl je geen idee hebt wat er achter iemands gedrag zit.” Collega Tamara heeft een voorbeeld. “We merken wel eens dat collega’s met een andere culturele achtergrond een afwachtende houding hebben nadat ze een opdracht hebben afgerond. Mensen die zijn opgegroeid in de Nederlandse cultuur willen dan nog wel eens denken: “staan ze weer!” En dan misschien op geïrriteerde toon vragen waarom iemand niets doet. Dankzij de training weet ik nu dat die houding een vorm van respect voor de leidinggevende is. Eigenlijk wachten ze netjes op de volgende opdracht.”
In de training komen meer van dit soort voorbeelden aan bod. Mannen die het niet gewend zijn dat ze een vrouw als leidinggevende hebben. Of vrouwen die in het thuisland nooit buitenshuis hebben gewerkt. Of alleen al het besef dat ‘wij’ in West-Europa het normaal vinden dat we vrij individualistisch zijn, terwijl veel statushouders uit een cultuur komen waar de groep centraal staat en waar ‘ik’ veel minder belangrijk is dan ‘wij’. Dat heeft allemaal effect op het gedrag van mensen. Door dit te leren kun je gedrag beter lezen en dat helpt weer misverstanden voorkomen.
Elkaar halverwege ontmoeten.
Herwin: “Wat mensen doen, hoe ze hun werk doen of omgaan met collega’s is vaak met goede bedoelingen, maar kan snel negatief worden opgevat.” De training ‘Harrie Helpt’, nou ja, die helpt dus daarbij. Tamara: “De insteek is dat je het een beetje kunt samenbrengen. Niet dat de een zich volledig moet aanpassen aan de ander, maar kijken naar verschillen en overeenkomsten en samen een midden zien te vinden waarbij het voor iedereen prettig werken is. Anita vult aan: “Iedereen zou moeten kunnen meedraaien op de arbeidsmarkt en zich veilig voelen.” Wat haar betreft is de training dan ook voor alle niveaus, van uitvoerend tot en met directie, in elke bedrijfstak, een goed idee.
Herwin sluit zich daar helemaal bij aan. Het is sowieso interessant om deelnemers uit andere bedrijven te spreken en te horen wat er bij hen speelt en hoe zij daarmee omgaan. Een laatste tip van Tamara, Anita en Herwin? “Verdiep je eens in mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt, ga met WSP in gesprek en deel de verhalen.” Doen we.
